عفونت زخم چیست؟

عفونت زخم، به یک نقص یا برش موضعی پوست یا بافت نرم زیر آن گفته می شود که در آن موجودات بیماری زا به پوشش زنده اطراف زخم حمله می کنند و باعث به وجود آمدن عفونت می شوند. عفونی شدن زخم باعث تحریک پاسخ ایمنی بدن، التهاب و آسیب بافتی می شود و همچنین روند بهبود زخم و خراش را نیز کند می کند. بیشتر زخم های عفونی می توانند خود به خود بهبود یابند و برطرف شوند، مانند خراش های سطحی یا فولیکول های عفونی مو. اما عفونت های دیگر، اگر درمان نشوند، می توانند حاد تر شوند و نیاز به مداخله پزشکی داشته باشند. همچنین محصولاتی نیز جهت درمان این نوع زخم های عفونی در فروشگاه حافظ طب موجود است که شما می توانید آن ها را با ارزان ترین قیمت خریداری کنید.

عفونت ها چگونه تشکیل می شوند؟

پوست به عنوان اولین خط دفاعی بدن شناخته می شود که سطح آن توسط یک لایه نازک اسیدی تولید شده توسط غدد چربی محافظت می شود. این لایه نازک اسیدی به عنوان یک مانع پویا عمل می کند که pH پوست را نیز تنظیم می کند و باعث حفظ میکروارگانیسم هایی به نام فلور طبیعی بر روی پوست می شود که خود آن ها می توانند از ورود عوامل بیماری زا به بدن جلوگیری می کنند. عوامل بیماری زا اغلب می توانند قسمتی از فلور طبیعی روی پوست را جابجا کرده و مکانهای خاصی را اشغال کنند، اما بیشتر اوقات این اتفاق منجر به ایجاد عفونت نمی شود و پاسخ ایمنی را نیز تحریک نمی کند. با این حال، هنگامی که پوست پاره می شود یا سیستم ایمنی بدن دچار نقص می شود، هر یک از میکروارگانیسم های روی پوست چه فلور طبیعی چه میکروب های دیگر وارد زخم می شوند و می توانند باعث به وجود آمدن عفونت زخم و همچنین زرد شدن زخم شوند (به علت وجود عفونت زخم رنگ زرد به خود می گیرد). نوع میکروارگانیسم هایی که باعث عفونت زخم می شوند عمدتا به عمق و محل زخم بستگی دارند.

علائم عفونت زخم می تواند شامل افزایش درد، تورم و قرمزی باشد. همچنین عفونت های حادتر ممکن است باعث تهوع، لرز و یا تب نیز شوند.

عفونت های ناشی از زخم های جراحی

عفونت زخم جراحی زمانی اتفاق می افتد که عوامل بیماری زای موجود در محل برش جراحی تکثیر شوند و منجر به ایجاد عفونت شوند. عفونت های ادراری یا تنفسی ممکن است بعد از انجام هر گونه عملی بر روی دستگاه ادراری و دستگاه تنفسی اتفاق بیفتد، اما به وجود آمدن عفونت زخم جراحی، تنها پس از انجام عمل هایی که نیاز به برش پوست بدن دارند امکان پذیر است.

عفونت زخم های جراحی نسبتاً شایع هستند و در 2 تا 5 درصد از عمل های جراحی ای که شامل ایجاد برش در بدن هستند رخ می دهند. همچنین میزان عفونت می تواند با توجه به نوع جراحی متفاوت باشد.

در کل سه نوع عفونت زخم جراحی وجود دارد که بر اساس شدت عفونت طبقه بندی می شوند. این عفونت ها می توانند عوارضی را نیز ایجاد کنند.

این عوارض و نشانه های به وجود آمدن عفونت بعد از عمل جراحی شامل:

• چرک کردن محل جراحی
• بوی بد زخم
• تب و لرز
• قرمز شدن
• وجود درد یا درد گرفتن در زمان لمس

چه عواملی باعث ایجاد شدن عفونت در زخم می شوند؟

زخم های انسان می تواند با موارد زیر عفونی شوند:

• میکروب هایی که از قبل روی پوست وجود دارند ودر محل زخم جراحی گسترش می یابند
• میکروب هایی که درون بدن یا اندامی که جراحی روی آن انجام شده است وجود دارند
• میکروب هایی که در محیط اطراف شما وجود دارند مانند میکروب های ابزار جراحی یا دستان جراحان یا پرستاران.

عوامل موثر در ایجاد عفونت زخم

وقتی باکتری ها و عوامل بیماری زا وارد زخم می شوند و شروع به تکثیر کردن می کنند، بریدگی ها، خراش ها و سایر آسیب های پوستی می توانند عفونی شوند. همانطور که گفته شد این میکروب ها ممکن است از اطراف پوست، محیط خارجی و یا جسمی که باعث بروز آسیب شده، سرچشمه بگیرند. همچنین تمیز کردن و محافظت مناسب از زخم برای کاهش خطر عفونت بسیار مهم است.

عوامل موثر در ایجاد عفونت زخم می توانند شامل موارد زیر باشند:

• زخم بزرگی که عمیق است و یا دارای لبه های ناهموار است
• خاک یا ذرات خارجی وارد شده به زخم
• علت زخم، نیش حیوان باشد
• علت زخم، جراحت مربوط به یک شیء کثیف زنگ زده و یا آلوده باشد

برخی شرایط بهداشتی و عوامل محیطی نیز می توانند خطر عفونت را افزایش دهند. این ها شامل:

• دیابت
• گردش خون ضعیف
• سیستم ایمنی ضعیف، مانند افرادی که مبتلا به HIV هستند یا افرادی که از داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی استفاده می کنند
• عدم تحرک، به عنوان مثال، در افرادی که بیشتر وقت خود را در رختخواب می گذرانند
• افزایش سن، افراد مسن بیشتر در معرض عفونت زخم هستند
• کمبود مواد مغذی و ویتامین

خطر و عوارض عفونت زخم چیست؟

با توجه به وجود خطرات زیادی هنگام ایجاد عفونت در زخم های حاد و مزمن، مهم است که متخصصان و پزشکان مراقبت های بهداشتی برای کاهش دادن این خطرات عفونت زخم اقدام کنند. 
عوارض زخم های عفونی می توانند از سیستمیک تا موضعی متفاوت باشند. حادترین و شدیدترین عارضه و خطر موضعی عفونت زخم، متوقف شدن ترمیم زخم است که منجر به بهبود نیافتن زخم می شود. این عوارض اغلب منجر به درد، ناراحتی و مشکلات روانی برای بیمار می شود. عوارض سیستمیک عفونت زخم ها می تواند شامل سلولیت (عفونت باکتریایی لایه های پوستی یا زیر جلدی پوست)، استئومیلیت (عفونت باکتریایی استخوان یا مغز استخوان) یا سپتیسمی (وجود باکتری در خون) باشد که این می تواند باعث به وجود آمدن یک حالت التهابی در کل بدن شود. از خطرات دیگر این عفونت ها می توان به سپسیس و حتی مرگ اشاره کرد.

مدیریت و جلوگیری از ایجاد عفونت در زخم

درک اینکه چرا بعضی از زخم ها عفونی می شوند، اولین و مهمترین گام برای کاهش و مدیریت خطر عفونت زخم است. دلایل زیادی برای به وجود آمدن عفونت در زخم ها وجود دارد و برخی از بیماران در معرض خطر بیشتری نسبت به بقیه افراد قرار دارند. پرستاران و سایر متخصصان مراقبت های بهداشتی باید بیاموزند که عوامل خطر را شناسایی کنند و اقدامات مناسب را برای مدیریت و رسیدگی به این خطرات انجام دهند.

بعضی از خطراتی که می توانید با جلوگیری از آن ها از بروز عفونت در زخم جلوگیری کنید شامل:

•  پانسمان ناایمن زخم

پانسمان کردن نامناسب زخم (و یا استفاده از چسب های طبی دارای کیفیت پایین) می تواند باعث جدا شدن پانسمان به دلیل وجود رطوبت زیاد در محیط و یا فعالیت بدنی شود. این امر وظیفه پرستار برای انتخاب محصولات مراقبت از زخم با کیفیت و مورد تایید را بسیار پر اهمیت می کند.

•  آلودگی نوار های چسب پزشکی

 بسیاری از متخصصان مراقبت های بهداشتی ویا پرستاران از نوار چسب های یکسان برای زخم چندین بیمار استفاده می کنند. این موضوع می تواند باکتری ها یا میکروب های افراد دیگر را به ناحیه زخم فردی دیگر وارد کنند و می تواند خطر عفونت زخم را نیز افزایش دهد. باکتری ها و میکروب ها می توانند به مدت طولانی روی سطوح بیمارستان یا نوار چسب ها زنده بمانند. این امر نشان می دهد که پرستاران و متخصصان مراقبت های بهداشتی باید برای کاهش احتمال آلودگی بیماران مختلف برای هر بیمار از یک نوار چسب مخصوص استفاده کنند.

•  خطرات موجود در افراد دارای سنین بالا

بر اساس تحقیقاتی که به عمل آمده، شیوع عفونت ها در افراد دارای سنین بالای 60 سال در مقایسه با بقیه مردم سه برابر بیشتر است. دلایل متعددی برای این موضوع وجود دارد. افرادی که در سنین بالا هستند به احتمال زیاد از سیستم ایمنی ضعیف، بی اختیاری ادرار و سایر مسائل مربوط به افزایش سن رنج می برند که ممکن است این به طور مستقیم و یا غیر مستقیم خطر ابتلا به عفونت زخم را افزایش دهد. ضروری است که افراد مسن به طور مرتب و منظم از نظر وجود عفونت مورد بررسی قرار گیرند و پانسمان زخم های آنها نیز با استفاده از نوار های پزشکی قوی و مقاوم در برابر رطوبت به درستی سفت و محکم شوند.